Kích thước chai rượu vang tiêu chuẩn thế giới

Nguồn gốc của một chai rượu vang

Chai rượu có nguồn gốc từ hàng nghìn năm trước - gắn liền với lịch sử sản xuất và bảo quản rượu vang. Dưới đây là một số thông tin thú vị về nguồn gốc của chai rượu vang.

Thời cổ đại

Người Lưỡng Hà (Mesopotamia) và Ai Cập cổ đại (khoảng 3000–2000 TCN) đã sử dụng các bình gốm để chứa và vận chuyển rượu. Người Hy Lạp và La Mã vẫn tiếp tục sử dụng bình gốm nhưng sau này đã phát triển hơn, họ sử dụng thùng gỗ để ủ rượu.

Sự ra đời của chai thủy tinh

Thủy tinh đã được phát minh từ khoảng 3500 TCN, nhưng mãi đến thời Đế chế La Mã (thế kỷ 1–4 SCN) mới xuất hiện những chai thủy tinh đầu tiên dùng để chứa rượu. Tuy nhiên, thủy tinh thời kỳ này đắt đỏ và dễ vỡ nên chủ yếu chỉ được dùng trong giới quý tộc.

Thời Trung Cổ và Phục Hưng

Đến thế kỷ 17, kỹ thuật thổi thủy tinh được cải tiến, giúp sản xuất chai rượu dễ dàng hơn. Người Tây Ban Nha và Pháp bắt đầu sử dụng chai thủy tinh để đựng rượu vang do nhận thấy chúng có thể bảo quản rượu tốt hơn.

Thời Cận đại và hiện đại

Từ thế kỷ 18–19, chai rượu vang có hình dạng gần giống ngày nay với phần đáy lõm (punt) giúp chịu áp lực từ CO₂ trong rượu sủi tăm (champagne). Nút bần cũng hình thành các tiêu chuẩn nhằm tăng khả năng bảo quản rượu lâu dài.

Ngày nay, dù nhân loại đã có nhiều cải tiến về chất liệu như chai nhựa, túi hộp để giảm chi phí và tái chế thì chai thủy tinh vẫn là tiêu chuẩn toàn cầu trong bảo quản rượu vang.

Kích thước chai rượu vang

Dung tích tiêu chuẩn của một chai rượu vang

Dung tích của một chai rượu vang tiêu chuẩn là 750ml - Đây là dung tích phổ biến nhất trên toàn thế giới, đủ cho khoảng 5 ly rượu (mỗi ly 150ml). Kích thước chai rượu vang cụ thể là:

Tiêu chuẩn nút chai rượu vang

Nút chai rượu vang là một phần quan trọng giúp bảo quản chất lượng rượu. Tác dụng của nút chai rượu vang là kiểm soát lượng oxy tiếp xúc với rượu, ngăn ngừa oxi hóa. Với rượu Champagne, nút bần còn có thêm lưới mũ để chịu áp lực giúp giữ CO₂.

Ngoài ra, nút bần bằng gỗ tự nhiên còn giúp rượu phát triển phức tạp hơn theo thời gian. Các loại nút chai rượu vang phổ biến hiện nay là:

• Nút bần tự nhiên: Chất liệu bằng vỏ cây sồi bần, cho phép rượu "thở" từ từ, giúp rượu lão hóa tốt, thường được ưa chuộng cho rượu cao cấp.

• Nút bần ép viên: Chất liệu làm bằng bột bần kết hợp keo ép thành khối, giá thành rẻ hơn nút bần tự nhiên.

• Nút bần kỹ thuật: Cũng làm từ bột bần nhưng nút bần kỹ thuật đã được xử lý để loại bỏ TCA.

• Nút screwcap (nút vặn kim loại): Nhôm + lớp lót chống oxy hóa vừa dễ mở, giá thành lại rẻ phù hợp với rượu trẻ.

• Nút thủy tinh: Thủy tinh + gioăng silicone khá sang trọng nhưng giá cả khá đắt nên ít phổ biến.

• Nút nhựa: Chất liệu nhựa tổng hợp (HDPE) thường được dùng làm nút chai rượu vang giá rẻ.

Kích thước tiêu chuẩn của nút chai rượu vang là:

Ngoài ra, còn có cực hiếm các loại nút dài hơn dài khoảng 50–60mm dùng cho rượu cao cấp cần lão hóa lâu (ví dụ: rượu Bordeaux Grand Cru).

Các kích thước chai rượu vang đặc biệt

Bên cạnh kích thước chai rượu vang tiêu chuẩn, hiện nay trên thế giới còn có các loại chai rượu vang với kích thước đặc biệt, sử dụng cho các dịp đặc biệt hoặc với nhiều lý do khác nhau, có thể kể đến như:

• 187ml (Piccolo/Quarter bottle): Khoảng 1 ly.

• 375ml (Half bottle/Demi): 2–3 ly.

• 1.5L (Magnum): Gấp đôi chai tiêu chuẩn.

• 3L (Double Magnum/Jeroboam): Gấp 4 lần chai tiêu chuẩn

• 6L (Methuselah): Gấp 8 lần chai tiêu chuẩn

• 9L (Salmanazar): Gấp 12 lần chai tiêu chuẩn

• 12L (Balthazar): Gấp 16 lần chai tiêu chuẩn

• 15L (Nebuchadnezzar): Gấp 20 lần chai tiêu chuẩn

Các kiểu chai rượu vang phổ biến

Chai Bordeaux

Chai rượu vang Bordeaux là một trong những kiểu chai cổ điển và phổ biến nhất thế giới, được thiết kế đặc trưng cho các loại rượu vùng Bordeaux (Pháp). Đặc điểm nhận dạng của loại chai này là:

• Vai vuông: Thiết kế thẳng đứng, góc cạnh, giúp phân biệt với chai Burgundy (vai thoải).

• Đáy sâu: Phần lõm ở đáy giúp tăng độ bền và tích tụ cặn.

• Màu thủy tinh: Xanh lá đậm dùng cho rượu vang đỏ, xanh lá nhạt hoặc xanh dương dùng cho rượu vang trắng khô và trong suốt (ít phổ biến hơn) thường dùng cho rượu ngọt (Sauternes).

Lí do Bordeaux có vai vuông là giúp cặn rượu (tanin, bã nho) lắng xuống đáy dễ dàng khi rót sang bình khác. Thủy tinh dày giúp bảo vệ rượu khỏi ánh sáng và nhiệt độ. Còn thủy tinh tối màu giúp ngăn tia UV làm hỏng rượu.

Chai Burgundy

Chai Burgundy là một trong những kiểu chai cổ điển của Pháp, được thiết kế riêng cho các loại rượu vùng Burgundy (Bourgogne). Khác với chai Bordeaux góc cạnh, chai Burgundy có dáng mềm mại hơn, phù hợp với phong cách rượu tinh tế. Đặc điểm của loại chai này là:

•  Vai thoải: Thiết kế cong, không góc cạnh như chai Bordeaux.
• Thân tròn và thuôn: Giúp phân biệt rõ với chai Bordeaux.
• Màu thủy tinh: Xanh lá đậm dành cho rượu đỏ (Pinot Noir), xanh lá nhạt hoặc xanh dương dành cho rượu trắng (Chardonnay), màu hổ phách hoặc trong suốt (cũng ít phổ biến) thường dùng cho rượu trắng cao cấp.
• Đáy lõm: Sâu hơn chai Bordeaux, giúp ổn định khi xoay chai.

Chai Burgundy có vai thoải giúp rót rượu mượt mà hơn, phù hợp với rượu Pinot Noir ( do loại rượu này ít tanin, không cần decant nhiều như Bordeaux). Thân tròn tạo cảm giác sang trọng, phù hợp với phong cách rượu tinh tế của Burgundy. Đáy sâu giúp cặn lắng xuống đáy dễ dàng, đặc biệt quan trọng với rượu trắng lâu năm.

Chai Champagne

Chai Champagne là một trong những kiểu chai đặc biệt nhất thế giới, được thiết kế để chịu được áp suất cao từ khí CO₂ trong rượu sủi bọt. Thủy tinh của chúng khá dày và nặng, dày hơn 50% so với chai rượu vang thường để chịu áp suất 5–6 atm (gấp 3 lần áp suất lốp xe).

Trọng lượng trung bình của một chai rượu sâm panh là từ 900g–1.2kg khi chưa đổ rượu. Vai dốc cổ ngắn giúp miúp phân bổ áp lực đều khi rượu sủi bọt. Đáy sâu hơn chai thường (20–40mm), giúp tăng độ bền và ổn định khi xếp chồng.

Thủy tinh thường có màu xanh đậm giúp ngăn tia UV, Một số nhà sản xuất hiện đại còn sử dụng chai thủy tinh trong suốt để tăng độ hấp dẫn cho chai rượu. Đặc biệt, nút chai champagne hình nấm và cần buộc dây thép giữ chặt.

Bạn hay uống rượu vang có kích thước bao nhiêu? Nếu muốn thưởng thức cùng xì gà, hãy tham khảo các loại xì gà chính hãng chất lượng có bán tại Choixiga nhé! Chúc bạn một ngày nhiều niềm vui!